Alinea's langs de lat

Alinea’s geven structuur aan webteksten en maken ze makkelijk scanbaar voor de lezer.

Vandaag beantwoord ik drie vragen:
1. Wat is de inhoud van een alinea? Wat staat er in?
2. Wat zijn de gouden regels bij het schrijven van alinea’s?
3. Hoe kom je tot een goede alinea-indeling?

De inhoud van alinea’s

Het belangrijkste onderdeel van een alinea is de kernzin. Deze geeft het antwoord op de vraag of subvraag die de alinea behandelt. De rest van de alinea bestaat uit zinnen die deze kernzin uitwerken. Zo kan de inhoud van deze zinnen bestaan uit:

  • voorbeelden
  • oorzaken
  • gevolgen
    of
  • argumenten

in relatie tot de kernzin.

Om een eenvoudig voorbeeld te geven, is hier een kernzin met argumenten:

“Sporten is gezond (kernzin). Beweging helpt het voorkomen van hart- en vaatziekten (argument 1). Bovendien geeft sporten plezier en brengt het je in contact met andere mensen (argument 2). Ook heeft sport een positief effect op je geestelijke gezondheid (argument 3).”

De gouden regels van alinea’s

Hou je bij het schrijven van alinea’s aan deze gouden regels:

  • Behandel 1 idee per alinea.
  • Gebruik witregels tussen alinea’s.
  • Schrijf maximaal 5-7 regels per alinea.
  • De eerste zin is de kernzin. Waarom eerste zin? Deze bevat de belangrijkste informatie. Hoe eerder de lezer deze ziet, hoe sneller hij of zij de opbouw begrijpt. In de rest van de alinea werk je deze uit. Een andere reden is dat in web teksten het belangrijkste als eerste wordt aangeven. Denk aan een nieuwsbericht. Dit doe je dan ook in de alinea. Meer hierover komt als ik het ga hebben over het schrijven zelf.
  • Schrijf maximaal 10-15 woorden per zin. Probeer hierbij wel af te wisselen in zinslengte. Zo krijgt je tekst snelheid en ritme.
  • Maak de alinea niet langer dan 50-75 woorden. Dit leest het prettigst. Korter mag altijd.
  • Zorg dat de alinea zelfstandig leesbaar is. Lezers vinden het niet fijn om terug te moeten lezen in je tekst. Vermijd daarom uitspraken als “Zoals eerder gezegd…” en dergelijke. Ze zijn lastig te scannen voor een lezer. Ook is het niet vanzelfsprekend dat iemand alle voorgaande tekst heeft gelezen.

Hoe kom je tot een goede alinea-indeling?

Bedenk welke vragen en subvragen je wilt beantwoorden. Werk de antwoorden op deze vragen uit. Ieder antwoord vormt een nieuwe alinea. Als een antwoord meer dan een alinea bevat, dan kun je deze over meerdere alinea’s spreiden. Zorg er wel voor dat de grens van de volgende alinea samenhangt met inhoudelijke grenzen (bron: www.taaluniversum.org).



Heb je vragen of opmerkingen? Laat ze achter in de comments!