Mensen laten zich makkelijk misleiden. Wie heeft er bijvoorbeeld nog nooit een paar boodschappen extra gekocht om dat leuke, gratis knuffeltje te bemachtigen?
En voor de helft van de prijs kan die tweede fles cola er ook nog wel bij. We drinken het toch regelmatig.
Een plek waar je je ook snel laat misleiden, is het internet. Op een gehaaide manier laten bedrijven je dingen doen of producten kopen die je helemaal niet wilt. Ze gebruiken hiervoor kennis van het menselijk gedrag en maken een passend webontwerp, een “Dark Pattern”, om je te laten doen wat zij willen.
Nieuwsgierig naar hun geheime recept? Hier zijn de ingrediënten:
Maak gebruik van kennis over het menselijk gedrag
Het aantal manieren waarop je de menselijke gedragswetten kunt inzetten, is werkelijk eindeloos. Ik geef je een paar voorbeelden.
De omgekeerde piramide omgekeerd
Zet de meest belangrijke informatie niet in de kop of in de eerste
alinea, maar ergens halverwege of onderaan de tekst.
De standaardoptie
Als zij een keuze hebben, kiezen mensen vaak de optie die standaard staat aangevinkt (Nielsen, 2005). Selecteer daarom de optie die de organisatie het beste uitkomt.
Wil je een donatie doen bij de Oxfam Novib, dan staat de optie van 10
euro standaard aangevinkt. Let je niet goed op, dan schrijven zij dit
bedrag met plezier maandelijks van je rekening af!
De omgekeerde usability vuistregel
Neem een usability
vuistregel van Nielsen en keer deze om. Gebruik dus vooral
dubbelzinnige termen en dubbele ontkenningen.
De blokkade
Blokkeer het scherm, zodat de webgebruiker zijn taak niet meer kan
uitvoeren of afmaken. Zo weigert Simpel.nl iedereen toegang tot de
website als zij geen cookies accepteren.
De strikvraag
Zet mensen op het verkeerde spoor door ze een strikvraag te stellen.
Zo verplicht Ryanair je aan te geven hoe je verzekerd wilt
zijn. Vervolgens vragen ze niet gewoon of je al een verzekering hebt,
maar vragen ze in welk land je woont.
Lees je echter ook de kleine lettertjes, dan zie je dat je de optie “Zonder verzekering reizen” kunt selecteren als je geen reisverzekering wilt. Waar je die optie vindt? Helemaal onderaan de lijst!
Ben je van plan om je te abonneren op Wired UK? Let dan goed op bij het aanvinken. De tekst onderaan het aanmeldingsformulier maakt wisselend gebruik van opt-in en opt-out vragen!
Wil je geen aanbiedingen van derden ontvangen? Vink dan beide opties aan.
Bron: Wired.
Bait and switch
Verras de webgruiker terwijl hij zijn taak uitvoert. Wil je
bijvoorbeeld contact opnemen met The Mission Inn door ze even op te
bellen? Je krijgt dan niet het hotel aan de lijn maar iemand van
Hotels.com!
Easy in, difficult out
Maak het webgebruikers makkelijk om zich ergens op in te schrijven of aan te melden, maar maak het uitschrijven en afmelden lastig.
Zo heb je in een mum van tijd een Google Adwords account
aangemaakt. Wil je dit account echter weer verwijderen, dan moet je
behoorlijk wat zoekwerk verrichten om tot de conclusie te komen dat
verwijderen van het account niet mogelijk is!
Heb je excuus klaar
Ben je als bedrijf betrapt? Zeg de webgebruiker dan dat je slechts wilde helpen of een suggestie deed.
Waarom is dit alles van belang?
Waar sommige bedrijven psychologische kennis toepassen om de gebruikersvriendelijkheid en gebruikerservaring te optimaliseren, maken andere bedrijven van dezelfde kennis gebruik om jou te misleiden.
Het gaat hierbij niet alleen om onbeduidende organisaties, maar ook om
bekende merken. Zoals ik je liet zien, hebben zij slechts een paar simpele ingrediënten nodig om dit misleiden daadwerkelijk tot een succes te maken.
Je bent gewaarschuwd!
Meer voorbeelden van misleidende webontwerpen bekijken? Surf dan naar
www.darkpatterns.org.
Bronnen:
www.darkpatterns.org
Nielsen (2005). The power of defaults.